Kalp Atışı Kaç Olmalı

Kalp atışı ya da nabız… Kalp atışı, kalbin her bir sefer kasılıp gevşemesidir. Kalp 1 dakikada kaç kez kasılıp gevşiyorsa kişinin kalp atış ya da nabız sayısı da odur. Yani “nabız 80” demek kalp dakikada 80 kez kasılıp gevşemiş demektir. Kalbin bu atış sayısı farklı tekniklerle doktor, hemşire, kişinin kendisi veya bir yakını tarafından kolayca ölçülebilir.

Sağlıklı bir erişkin bireyde kalp atışı düzenli ve dakikada 60-100 aralığında olmalıdır. Kalp dakikada 60’tan daha az kez atıyorsa kişide bradikardi, 100’den daha çok kez atıyorsa da taşikardi vardır.

Kalp Atışı Hissedilir mi?

Sağlıklı bir birey kalbinin atışlarını duymaz. Velev ki duyuyorsa hastanın kalp çarpıntısı var demektir ve bunun ritim bozukluğu gibi çeşitli nedenleri vardır. Araştırılması gerekir. Ancak kişinin kalp atışları vücudunun bazı noktalarından hissetmesi mümkündür. Nasıl? Kalp her atımında kan pompalar. Bu kan önce aort damarına sonra diğer damarlara gönderilir. Kan damarlarında bir basınç oluşur. Kişi bu basıncı el bileği, şakak, kasık gibi damarların yüzeye yakın olduğu yerlerde hissedebilir. Parmaklarını damarların üzerine koyması ve odaklanması gerekir.

Kalp Atış Sayısı Kişiye Göre Değişir mi?

Evet, kişiye göre ya da o anki duruma göre kişinin nabzı değişiklik gösterebilir. Nabız hareket halinde artarken, istirahat esnasında düşer, normale döner. Dakikada kalp atış sayısını etkileyebilen unsurlar şöyledir:

• Yaş: Bebeklerin ve çocukların nabzı yüksek seyreder. 18 yaşla birlikte ideal yetişkin sınırlarına gelir. Ayrıca 65 yaşından sonra da kalp atış sayısı 2-3 puan düşebilir.
• Cinsiyet: Kadınların dakikada kalp atım sayısı erkeklerden 8-10 daha fazla olabilir.
• Obezite: Kilolu bireylerin nabzı yüksek olabilir.
• Vücut sıcaklığının yüksekliği: Vücut ya da ortam sıcaklığı arttıkça nabız yükselir.
• Fiziksel aktivite: Hareket etmek, egzersiz yapmak nabzı yükseltir.
• Gebelik: Hamile kadınların kalbi normalden daha hızlı atabilir.
• İlaç kullanımı: Örneğin soğuk algınlığı ilaçları nabzı artırır.
• Geçirilen bir hastalık/enfeksiyon
• Stres
• Profesyonel spor yapmak
• Kafein tüketimi
• Sigara kullanımı
• Kansızlık
• Duygu durum bozuklukları: Endişe, kaygı, sevinç, heyecan, korku vb. durumlarda nabız yükselir.

Normal Kalp Atışı Sayısı Kaçtır?

Yetişkin bireylerde ideal kalp atım sayısı dakikada 60-100 arasıdır. Bu küçük bebeklerde ve çocuklarda çok daha yüksek olur. Bu normal bir durumdur. Yaş aralıklarına göre sağlıklı bir bireyin kalbi dakikada kaç kez atar?

• Yenidoğanlarda ortalama 125’dir. Aralık 70-190’dır.
• 1-11 aylık bebeklerde ortalama 120’dir. Aralık 80-160’dır.
• 1-2 yaş bebeklerde ortalama 110’dur. Aralık 80-130’dur.
• 2-4 yaş çocuklarda ortalama 100’dür. Aralık 80-120’dir.
• 4-6 yaş çocuklarda ortalama 100’dür. Aralık 75-115’dir.
• 6-8 yaş çocuklarda ortalama 90’dır. Aralık 70-110’dur.
• 8-10 yaş çocuklarda ortalama 90’dır. Aralık 70-110’dur.
• 10-12 yaş çocuklarda ortalama 85’dir. Aralık 65-110’dur.
• 12-14 yaş çocuklarda ortalama 80’dir. Aralık 65-100’dür.
• 14-16 yaş çocuklarda ortalama 75’dir. Aralık 60-100’dür.
• 16-18 yaş çocuklarda ortalama 70’dir. Aralık 60-95’dir.
• 18 yaş ve üzerinde ortalama 80’dir. Aralık 60-100’dür.

Not: Kız çocukların kalbi erkek çocuklarınkinden dakikada 5-6 kez daha fazla atabilir.

Nabız yüksekliği bir hastalığın belirtisi olabilir mi?

Yukarıda belirttiğimiz nedenler dışında kişinin kalbi çok sık ya da sürekli fazla atıyorsa bazı sağlık problemlerini düşünmek gerekir. Bunlar nelerdir?

• Ritim bozukları: Kalp hızlı, yavaş ya da düzensiz atar. Kalp yetmezliğine kadar gidebilen bir sorundur. Tedavi etmek gerekir.
• Tifo
• Hipertroidi (Tiroit hormon fazlalığı)
• Guatr
• Vücuttaki yaralanmalar ve kanamalar
• Kalp ve kapak hastalıkları

Nabız düşüklüğü bir hastalığın belirtisi olabilir mi?

• Ritim bozuklukları
• Kan kaybı (bir kaza, yaralanma sonucu olabilir)
• Beyin kanaması
• Tiroit bezinin az çalışması
• Uyku apnesi sonucu nefes alışverişin sürekli sekteye uğraması
• Yaşlanmaya bağlı kalp ve kalbe giden damarlarda oluşan sorunlar
• Kalbin doğumsal hastalıkları
• Enfeksiyonların kalp dokularını etkilemesi
• Kalbi tutan romatizmal hastalıklar

Sağlıklı nabız düşüklüğü nedir?

Özellikle profesyonel sporcularda kalp atış hızı istirahat halinde oldukça düşer. Dakikada 40 atıma kadar inebilir. Bu, sporcuların özellikle yaptığı ve üzerine çalıştığı bir konudur. Bunun temel nedeni yapılan spor sayesinde kalbin güçlenmesi ve kalbin daha yavaş atarak da kanlanmayı sürdürebilmesidir. Bu durum sağlıklı nabız düşüklüğü olarak değerlendirilir.

Profesyonel sporcu olmayan kişiler de düzenli spor ve egzersiz ile kalp atışlarını sağlıklı bir şekilde belli bir seviyenin altında tutabilirler. Günlük hayatta pek hareket etmeyen bireylerin efor sonrası daha çabuk yorulmaları ve kalplerin çok hızlı atmaya başlamasının nedeni de hareketsiz yaşam tarzıdır.