Varis Nasıl Oluşur? Kimler Risk Altındadır?

  • Anasayfa
  • Varis Nasıl Oluşur? Kimler Risk Altındadır?
Varis Nasıl Oluşur? Kimler Risk Altındadır?

Sağlıklı bir toplardamarda kan, kalbe doğru düzgün bir şekilde akar. Kanın geçmesine izin vermek için açılıp kapanan bir dizi küçük kapak ile kanın geriye doğru akması engellenir.

Varisli damarlara genellikle zayıf damar duvarları ve kapakçıkları neden olur.

Varis oluşum süreci

Varis oluşum süreci

Damarlarınızın içindeki kapakçıklar, kanın kalbe doğru tek yönlü geçmesine izin vermek ve geri akmasını önlemek yapılanmışlardır. Bazen damarların duvarları gerilir ve elastikiyetini kaybederek kapakçıkların zayıflamasına neden olur.

Kapakçıklar düzgün çalışmıyorsa, bu kanın sızmasına ve geriye doğru akmasına neden olabilir. Bu olursa, kan, şişen ve genişleyen damarlarınızda toplanır.

Damar duvarlarının gerilmesinin ve damarlarınızdaki kapakçıkların zayıflamasının nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Bazı insanlarda, belirgin bir sebep olmadan da geliştirir.

Bacaklarımızdaki kirli kanı temizlenmek üzere akciğere taşıyan toplardamarlardaki kapakların işlevlerinin bozulması sonucu venöz yetersizlik dediğimiz durum oluşur. Bu kapaklar zayıflarsa veya hasar görürse, kan yer çekimi etkisiyle geri kaçar (reflü) ve bacak toplardamarlarında birikir. Yıllar içinde reflünün oluşturduğu basınç artışı nedeniyle bacakta özellikle diz altındaki toplardamarlar şişer, genişler ve varisleri oluştururlar.

Varisli damarlar, damarların içindeki küçük kapakçıklar düzgün çalışmayı bıraktığında gelişir.

Yetişkin nüfusun %15-20 sini etkiler. Kadınlarda erkeklere oranla 2-4 kat daha fazla görülür. Ailesel geçiş oranı %50 den fazladır. 20-70 yaş arası kadınların %55’i varislerden şikayetçidir. Buradan yola çıkılarak Türkiye’de 5 milyon bireyde değişik derecelerde varis olduğu öngörülebilir.

Varis nedenleri

Ailesel yatkınlık, aşırı kilolar, mesleki nedenlerle fazla ayakta durma, hareketsiz bir yaşam stili, cinsiyet, yaşlanma ve hamilelik gibi bir dizi etken neden olabilmektedir. Hamilelik döneminde görülen varislerin % 60-70 oranı sonradan düzelmektedir. Diğer yandan birçok sağlık sorununda olduğu gibi hareketsiz bir yaşamın ve ilerleyen yaşın etkisi ile varis oluşumunda artış görülmektedir.

Varis İçin Risk Faktörleri

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi durum varis geliştirme olasılığınızı artırabilir:

  • kadın olmak
  • varisi olan yakın bir aile üyesine sahip olmak
  • İleri yaş
  • Aşırı kilolu olmak
  • uzun süre ayakta kalmayı içeren bir işe sahip olmak (Masabaşı çalışanları)
  • Hamile olmak
  • diğer durumlar

Cinsiyet

Kadınların varisli damarlar açısından erkeklerden daha fazla etkilenme olasılığına sahiptirler. Araştırmalar bunun, kadın hormonlarının damar duvarlarını gevşeterek kapakçıkları sızıntıya daha yatkın hale getirmesinden kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Hormonlar vücut tarafından üretilen kimyasallardır ve değişikliklere hamilelik, adet öncesi sendrom veya  menopoz dönemlerinde sebep olabilir.

Genetik

Yakın bir aile üyesinde varis varsa, varis geliştirme riskiniz artar.

Bu, varisli damarların kısmen genlerinizden (ebeveyninizden miras aldığınız genetik materyal birimleri) kaynaklanabileceğini düşündürür.

Yaş

Yaşlandıkça damarlarınız elastikiyetini kaybetmeye başlar ve içlerindeki kapakçıkların çalışması zorlaşır ve varis gelişimine katkıda bulunur.

Aşırı kilolu olmak

Fazla kilolu olmak damarlarınıza ekstra baskı uygular, bu da kanı kalbe geri göndermek için daha çok çalışmaları gerektiği anlamına gelir.

Bu, kapaklar üzerinde artan basınç oluşturarak onları sızıntıya daha yatkın hale getirebilir.

Vücut ağırlığının varis gelişimi üzerindeki etkisi kadınlarda daha belirgin görünmektedir.

Meslek

Bazı araştırmalar, uzun süre ayakta durmayı gerektiren işlerin varisli damarlara yakalanma riskinizi artırabileceğini öne sürüyor.

Bunun nedeni, uzun süre ayakta durduğunuzda kanınızın yerçekimi etkisi ile o kadar kolay akmamasıdır.

Gebelik

Hamilelik sırasında, gelişmekte olan bebeği desteklemek için kan miktarı artar. Bu damarlarınıza ekstra yük bindirir.

Hamilelik sırasında artan hormon seviyeleri de kan damarlarının kas duvarlarının gevşemesine neden olur ve bu da riskinizi artırır.

Rahim (rahim) büyümeye başladığında varisli damarlar da gelişebilir. Rahim genişledikçe pelvik bölgenizdeki damarlara baskı yapar ve bu da bazen onların varis oluşturmasına neden olabilir.

Hamile olmak varis geliştirme riskinizi artırabilse de, çoğu kadın bebek doğduktan sonra damarlarının önemli ölçüde düzeldiğini fark eder.

Hamilelikte varisli damarlarınız varsa şunları yapmalısınız:

  • Uzun süre ayakta durmaktan kaçının
  • Bacak bacak üstüne atarak oturmamaya çalışın
  • Baskıyı artıracağından çok fazla kilo almamaya çalışın
  • Rahatsızlığı azaltmak için mümkün olduğunca sık bacaklarınızı yukarı kaldırarak oturun
  • Çoğu eczaneden satın alabileceğiniz kompresyon taytlarını deneyin
  • Bacaklarınız vücudunuzun geri kalanından daha yüksekte uyumayı deneyin
  • Ayak bileklerinizin altına yastıklar kullanın
  • Dolaşımınıza yardımcı olacak yürüyüş ve yüzme gibi ayak ve diğer doğum öncesi egzersizleri yapın

Diğer durumlar

Nadir durumlarda, varislere başka koşullar neden olur.

Bunlar şunları içerir:

  • Geçirilmiş bir kan pıhtısı hastalığı
  • Pelviste şişlik veya tümör
  • Anormal kan damarları

Leave a comment

Sohbete Başla
Merhabalar, Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?